المؤمنین اقتتلوا فأصلحوا بینهما فان بغت احدیهما علی الاخری فقاتلوا التی تبغی حتی تفئ الی أمر الله)سوره حجرات، آیه 9 اگر دو طایفه از مسلمانها با هم جنگ کردند بین آنها اصلاح کنید، اگر دسته ای بر دیگری طغیان کرد با او بجنگید تا به امر خدا باز گردد.
خطبه سی و سوم به نقل عبده تا اینجا تمام شد، ولی در برخی از شروح نهج البلاغه و از جمله شرح ابن ابی الحدید تتمه ای دارد:
"والله ما تنقم منا قریش الا أن الله اختارنا علیهم، فادخلناهم فی حیزنا، فکانوا کما قال الاول:
(به خدا قسم قریش از ما انتقام نمی گیرد مگر به این جهت که خدا از میان آنان ما را برگزیده است، ولی ما آنان را در کنار خود داخل نمودیم پس آنان همچون گفته شاعر گشتند: به جان خود سوگند که هر صبح از شیر خالص صاف نوشیدی و از غذای لذیذ و چرب خوردی، ما به تو بزرگواری بخشیدیم در حالی که بزرگی نداشتی و در اطراف تو با اسبها و سرنیزه ها از تو نگهداری کردیم.)
"محض" به معنای شیر خالص صاف است؛ "صابح" به معنای غذای صبحانه، و "مقشرة" به معنای خرمایی است که پوست و هسته آن از آن جدا شده باشد؛ "بجر" هم به معنای زیاد و خوب، "جرد" جمع "أجرد" به معنای اسبهای مو باریک، و "سمر" جمع "أسمر" به معنای سرنیزه هاست.
ضمنا خطبه صد و چهارم نهج البلاغه هم با این خطبه از نظر مضمون یکی است، اما چون مزایایی دارد آن را در اینجا میآوریم.
.jpg)
