صفحه ۵۰۷

را بر یکدیگر ظاهر می‎کرد همه از هم فرار می‎کردیم. این که ما به هم اعتماد داریم روی همین جهت است که باطن هایمان مخفی است.

دسته چهارم:

"و منهم من ابعده در بعضی نسخه ها "اقعده" آمده است؛ یعنی از طلب حکومت دست کشیده و سست شده اند. به منهاج البراعة، ج 4، ص 49 مراجعه شود. عن طلب الملک ضؤولة نفسه، و انقطاع سببه، فقصرته الحال علی حاله، فتحلی باسم القناعة ، و تزین بلباس أهل الزهادة ، و لیس من ذلک فی مراح و لا مغدی"

(و از آنهاست کسی که دور کرده او را از طلب حکومت و ریاست ضعف نفس و عدم اعتماد به نفس، و نداشتن سبب و وسیله، پس وضعیتش او را محدود کرد تا به همین حالی که هست بسنده کند، و به اسم قناعت خودش را آرایش داده و زینت کرده، و آراسته است خودش را به پوشش اهل زهد، در حالی که از اهل زهد نیست نه در شب و نه در روز.)

"مراح" به معنای شامگاه، و "مغدی" به معنای صبحگاه است.

خلاصه دسته چهارم کسانی هستند طالب دنیا، اما چون توان رسیدن به حکومت و ریاست دنیا را ندارند به دروغ زاهدپیشه می‎شوند تا اعتماد و نظر مردم را از این راه به خود جلب کنند.

تا اینجا حضرت علی (ع) اهل دنیا و دنیاطلبان را به چهار دسته تقسیم کردند: دسته اول کسانی هستند که دنیا را می‎خواهند ولی چون عاجزند کنار می‎روند، دسته دوم کسانی هستند که با زور و قدرت و تعدی و تجاوز مقامی را اشغال می‎کنند، دسته سوم کسانی که عبادات و اعمال اخروی را وسیله دنیا و مقام قرار می‎دهند، و دسته چهارم کسانی که از راه زهدنمایی و درویشی مردم را به طرف خود جذب می‎کنند. سپس حضرت خصوصیات خداجویان واقعی را ذکر می‎کند و می‎فرماید:

ناوبری کتاب