را پیدا کرد و خودش را گم نکرد خیلی مهم است، مال و مقام دنیا هرچه باشد انسان باید بگذارد و برود، دلبستگی به چیزی که رفتنی است شایسته نیست.
این شعر از مثنوی است که میگوید:
بنابراین انتقاد حضرت علی از دنیا برای این است که ما به دنیا دل نبندیم. انسان باید محکم باشد، ظرفیت داشته باشد که اگر تمام دنیا را هم به او دادند در او هیچ اثری نکند (لکیلا تأسوا علی ما فاتکم و لاتفرحوا بما آتیکم)سوره حدید، آیه 23 برای آن که تأسف نخورید و دلتنگ نشوید بر آنچه از دست میدهید و خوشحال نشوید از آنچه به دست میآورید و به شما داده میشود. از خدا همیشه بخواهید به شما به اندازه کفاف بدهد؛ زیرا اضافه اش امانت است و باید برای دیگران حفظش کنید. خلاصه حضرت در این خطبه راجع به دنیا میفرماید:
"أما بعد، فان الدنیا قد أدبرت، و آذنت بوداع"
(اما بعد از حمد و ثنای خدا، پس به درستی که دنیا پشت کرده و اعلام کرده به متارکه با شما.)
"آذن" از باب افعال است، یعنی اعلام کرده است. به "أذان" اذان گفته میشود به اعتبار این که وقت نماز را اعلام میکند. "وداع" و "وداع" هر دو صحیح است به معنای متارکه، اگر "وداع" باشد مصدر باب مفاعله است، و اگر "وداع" باشد معنای اسمی دارد.
انسان رهسپار مرگ و آخرت است و هرچه از عمر انسان میگذرد به آخرت نزدیک تر میشود و دنیا را پشت سر میگذارد، و زحماتی که انسان در این دنیا کشیده است اگر به قصد خدا نبوده همه اش هدر میرود، حوادثی که در اطراف