"من اعتدی علیه فی صدقة ماله فقاتل فقتل فهو شهید"تهذیب الاحکام، ج 6، ص 166، باب الشهداء و احکامهم من کتاب الجهاد، حدیث 1 کسی که در زکات مالش بر او تعدی و ظلم شود و در راه جلوگیری از این ظلم کشته شود شهید است. در حدیث دیگری مرحوم شیخ از امام باقر(ع) روایت میکند که پیغمبراکرم فرمود: "من قتل دون مظلمته فهو شهید. ثم قال: یا أبامریم هل تدری ما دون مظلمته ؟ قلت: جعلت فداک، الرجل یقتل دون أهله و دون ماله، فقال: یا أبامریم ان من الفقه عرفان الحق"تهذیب الاحکام، ج 6، ص 167، همان باب، حدیث 3 کسی که در مقابل مظلمه اش کشته شود شهید است. راوی میگوید سپس امام به من فرمود: ای ابومریم آیا میدانی کشته شدن در مقابل مظلمه یعنی چه ؟ گفتم: یعنی انسان برای دفاع از زن و بچه اش و برای دفاع از مالش کشته شود، حضرت فرمود: ای ابومریم از فقاهت و فهم است که انسان حق را بشناسد.
خلاصه سخن این شد که جهاد همه اش جنبه دفاعی دارد، و دفاع یک امر غریزی است که حتی در ناموس تکوین هم مسأله دفاع مطرح است، و ما باید از ناموس طبیعت درس بگیریم و مسأله دفاع مسأله حیاتی ما باشد.
این مقدمه مختصری بود راجع به جهاد در اسلام. اما بحث در مورد اصل خطبه.
تاکتیک های معاویه برای تضعیف حکومت حضرت علی (ع)
وقتی معاویه به مخالفت با حضرت علی (ع) برخاست و در برابر آن حضرت سرسختی کرد، خویشان و اطرافیان معاویه به او گفتند: به کوفه حمله کن و با علی وارد جنگ شو و حکومت علی (ع) را ساقط کن، معاویه در جواب گفت: حمله به کوفه نیروی زیادی میخواهد، ما شهرها و بلادی را که زیر حکومت علی (ع) است مورد حمله قرار میدهیم، غارت میکنیم، مردم را میکشیم، بعد تصرف کوفه راحت و آسان میشود؛ این بود برنامه معاویه برای بسط حکومتش در مقابل