"و لم یبایع حتی شرط أن یؤتیه علی البیعة ثمنا فلا ظفرت ید البائع، و خزیت امانة المبتاع"
(و بیعت نکرد - عمروعاص با معاویه - تا این که شرط کرد بر معاویه که بر این بیعت بهایی به او بپردازد؛ پیروز مباد دست فروشنده - عمروعاص - و ذلیل و نابود باد امانتی - حکومت مصر - که خریدار - معاویه - به او داده است.)
آماده باش جنگی به امر حضرت علی (ع)
چون حضرت علی (ع) این خطبه را پس از فتح مصر به دست ارتش معاویه و شهادت محمدبن ابی بکر ایراد فرموده، خطاب به مردم میفرماید:
"فخذوا للحرب اهبتها، و أعدوا لها عدتها، فقد شب لظاها، و علا سناها"
(پس - حالا که مصر به دست ارتش معاویه فتح شده - بگیرید برای جنگ ابزار آن را، و آماده و مهیا کنید برای جنگ ابزار و وسائل پیکار را، که شعله های آتش جنگ بالا آمده، و روشنی آن بالا آمده و نمایان شده است.)
"اهبة" و "عدة" به یک معناست؛ یعنی ابزار و وسائلی که وسیله پیروزی در جنگ است، ابزار و وسائل جنگی. "شب" یعنی "ارتفع" بالا آمد. "سنا" به معنای روشنی است. حضرت در اینجا جنگ را به آتشی مشتعل تشبیه کرده که هرچه قوت آن بیشتر شود شعله آن بالاتر میآید و روشنی آن بیشتر میشود.
"و استشعروا الصبر فانه أدعی الی النصر"
(صبر و بردباری را شعار خود قرار دهید، زیرا شما را بیشتر به پیروزی دعوت میکند.)
"شعار" از "شعر" به معنای مو است، و در عرب لباس زیر را "شعار" میگویند، از باب این که به موی بدن چسبیده، و لباس رو را "دثار" میگویند. "استشعار" یعنی چیزی را به خود چسباندن و شعار خود قرار دادن، "شعار" به چیزی میگویند که حکایت از راز درونی انسان کند. "استشعروا الصبر" یعنی صبر را به خود