صفحه ۳۶۵

مصرف هم به دست دولت است، بنابراین تولید و توزیع هر دو به دست دولت است. دولت به هر کسی به اندازه نیازش می‎دهد، گویا همه جامعه تولید می‎کنند و همین جامعه مصرف می‎کند، اشخاص هیچ کاره اند، همه کارگر دولت هستند، دولت هم نماینده جامعه است؛ به همین صورت که الان در کشورهای کمونیستی معمول است.

روش اقتصاد اسلامی در مقایسه با دو روش موجود

اسلام با هر دو روش مخالف است، اسلام اجازه نمی دهد افراد از هر راهی که بخواهند تحصیل ثروت کنند، اجازه نمی دهد کسی از ربا تحصیل ثروت کند، اجازه نمی دهد کسی اموالی را که خدا برای همه مردم خلق کرده به خودش اختصاص دهد؛ جنگل ها، معادن، بیابانها، مراتع، دریاها، رودخانه ها، اینها اموالی است که خداوند برای همه خلق کرده است، باید در اختیار حکومت اسلام باشد و به مصلحت مسلمین مورد استفاده واقع شود، هیچ سرمایه داری، هیچ قدرتمندی از نظر اسلام حق ندارد جنگل ها و مراتع و بیابانها را به خودش اختصاص دهد و به مردم بفروشد.

در تجارت اسلام اجازه احتکار و انحصارطلبی را نمی دهد، تحصیل ثروت از راه ظلم و غصب حقوق دیگران جایز نیست، بنابراین اسلام آن آزادی که کاپیتالیزم در راه تحصیل ثروت به افراد می‎دهد نمی دهد و به آن معتقد نیست. در مصرف ثروت هم اسلام محدودیتهایی قائل شده است، اسلام می‎گوید: مالت را گرچه به زحمت خود به دست آورده باشی حق نداری در راه حرام، مشروب خواری و عیاشی مصرف کنی، حق نداری اسراف و تبذیراسراف: یعنی زیاده از حد مصرف کردن، تبذیر: یعنی بی جهت مصرف کردن. کنی، خداوند در قرآن می‎فرماید: (کلوا و اشربوا و لاتسرفوا انه لایحب المسرفین)سوره اعراف، آیه 31 بخورید و بیاشامید و

ناوبری کتاب