صفحه ۳۱۴

احتیاط را ترک کردید، من گفتم جنگ کنید که پیروزی نزدیک است شما قبول نکردید و در نتیجه ما را گرفتار حکمیت کردید، و مرا به پذیرفتن آن مجبور کردید، و چون سخن امامتان را نپذیرفتید نتیجه اش این شد. اشعث که پای منبر حضرت علی نشسته بود احتمال اول را گرفت و خطاب به حضرت علی (ع) گفت: "هذه علیک لا لک"منهاج البراعة، ج 3، ص 283 این کلامی که گفتی به ضرر تو بود نه به نفع تو.

"و من کلام له (ع) قاله للاشعث بن قیس و هو علی منبر الکوفة یخطب"

(از جمله فرمایشات حضرت علی (ع) است به اشعث بن قیس در حالی که حضرت علی (ع) روی منبر کوفه خطبه می‎خواند.)

"فمضی فی بعض کلامه شئ اعترضه الاشعث فقال: یا أمیرالمؤمنین، هذه علیک لا لک"

(پس گذشت در کلام حضرت جمله ای - همان جمله ای که حضرت در جواب اعتراض یکی از خوارج فرمود - که اشعث به حضرت اعتراض کرد و گفت: یا امیرالمؤمنین این جواب شما به ضرر شماست نه به نفع شما.)

"اعترض" از ماده "عرض" است یعنی در وسط سخن او سخن گفت و حرف او را قطع کرد. این برخورد به اصطلاح امروزیها حاکی از یک نوع دموکراسی و آزادی است، که یک چنین شخصی با این همه شیطنت می‎تواند آزادانه حرفش را به حضرت علی (ع) خلیفه مسلمین بزند.

"فخفض (ع) الیه بصره، ثم قال:"

(پس حضرت چشمش را به طرف اشعث پایین آورد، و به او فرمود:)

"ما یدریک ما علی ممالی ؟"

(تو چه می‎دانی که چه چیز به ضرر من و چه چیز به نفع من است ؟)

"علی" به معنای ضرر، و "لی" به معنای نفع است؛ "هذه علی" یعنی این به ضرر من است، و "هذه لی" یعنی این به نفع من است.

ناوبری کتاب