آیت‌الله منتظری

در حدیث آمده است که پیغمبراکرم (ص) فرمودند: هر کس "سبحان الله" بگوید خداوند یک درخت در بهشت برای او می‎کارد. یک "الحمدلله" بگوید یک درخت برای او می‎کارد، یک "لا اله الا الله" بگوید یک درخت برای او می‎کارد... شخصی به پیغمبراکرم (ص) گفت: یا رسول الله پس ما در بهشت درختهای بسیار داریم، پیغمبر(ص) فرمودند: آری ولکن بپرهیزید از این که آتشهایی را بفرستید که آنها را بسوزانند.بحارالانوار، ج 8، ص 186، باب 23 کتاب العدل و المعاد، حدیث 154 یک وقت می‎بینی انسان یک گناه می‎کند که همه آن باغ را آتش می‎زند.

بنابراین بهشت سه درجه و مرحله دارد: بهشت عقاید، بهشت اخلاق و بهشت اعمال، که بهشت هر کدام از سنخ خودش می‎باشد؛ لذا قرآن می‎فرماید: (فمن یعمل مثقال ذرة خیرا یره)سوره زلزال، آیه 7 کسی که به اندازه سنگینی یک ذره کار خیر انجام دهد آن را می‎بیند. عمل مجسم می‎شود، "لا اله الا الله" به صورت درخت در می‎آید.

جهنم هم مثل بهشت دارای سه مرحله است: جهنم عقاید غلط و باطل، جهنم اخلاق بد و جهنم اعمال غلط؛ قرآن می‎فرماید: (و من یعمل مثقال ذرة شرا یره)سوره زلزال، آیه 8 کسی که به اندازه یک ذره شر انجام دهد آن را می‎بیند، جهنم مولود عقاید و اخلاق و اعمال غلط است در صورتی که از روی عناد و مخالفت با حق باشد؛ لذا جاهل قاصر به جهنم نمی رود و خداوند او را عقاب نمی کند، چون معاند نیست. و بالاخره مورد اول از موارد که تصویب در آن راه ندارد مسائل اعتقادی است.

مورد دوم: مسائل عقلی است، در مسائل عقلی تصویب راه ندارد، به اصطلاح در مستقلات عقلی، امور عقلی قطعی؛ و اهل سنت هم در این گونه مسائل قائل به تصویب نیستند، مثل حکم عقل به قبح ظلم و حسن عدل و احسان، حال اگر