آیت‌الله منتظری

اما باید توجه داشت که منصب خیلی مهمی است، و کسی که در این منصب نشسته باید خیلی دقیق و حساب شده باشد، ذهنش را از تعصبات و جوسازیها خالی کند.

بسیار شده است که در یک شهر برای قاضی جوسازی می‎کنند، شعار می‎دهند، می‎گویند فلان کس باید اعدام گردد، گرچه جرمش اعدام نباشد؛ قاضی نباید تحت تأثیر جو قرار بگیرد، اگر همه مردم هم شعار دادند "اعدام باید گردد" قاضی حق ندارد تحت تأثیر جو قرار بگیرد. فرض کنید از گروهی که جنایات زیادی از ناحیه آنان واقع شده و سرمایه های انقلاب را از ما گرفته اند یک نفر دستگیر شده که در این جنایات شرکت نداشته، قاضی نمی تواند او را به جرم افراد دیگر گروهش که جنایات بزرگی را مرتکب شده اند محکوم کند، و همه کاسه کوزه ها را سر این شخص بشکند. فرض کنید اعضای گروهی پسر قاضی را شهید کرده اند، و یکی از افراد گروه که نقشی در این جنایت نداشته در اختیار قاضی است، نباید بگوید این گروه پسر مرا شهید کرده من باید تلافی کنم و انتقام بگیرم.

قاضی در مقام قضاوت باید ذهنش را از جوسازی ها و انتقام جویی ها و امثال اینها خالی کند، و فکر کند و مسأله را خوب بررسی کند و آنگاه قضاوت کند. اگر قاضی بررسی نکرد و یا تحت تأثیر جو قرار گرفت و حکم ناحقی کرد مشمول همین کلام حضرت می‎شود.

در روایتی از امام صادق (ع) آمده که وقتی حضرت امیرالمؤمنین (ع) شریح را به قضاوت منصوب کردند به او دستور دادند احکام قضایی را قبل از تنفیذ و اجرا به اطلاع آن حضرت برساند، اگر تأیید شد تنفیذ و اجرا نماید.وسائل الشیعة، ج 18، ص 6، کتاب القضاء، باب 3 از ابواب صفات قاضی، حدیث 1

اقسام قضات

در حدیث است که حضرت علی (ع) به شریح فرمود: "یا شریح قد جلست