صفحه ۲۷

پذیرفته اند ابن ابی الحدید معتزلی است، که شرح مفصلی بر نهج البلاغه نوشته و از شرحهای خوب نهج البلاغه است. ابن ابی الحدید از کسانی است که فضل و تقدم علی (ع) را بر خلفا قبول دارد، وی در مقدمه شرح نهج البلاغه در حمد خدا می‎گوید: "و قدم المفضول علی الافضل لمصلحة"شرح ابن ابی الحدید، ج 1، ص 3 حمد خدایی را که مفضول را (یعنی ابوبکر و عمر را که از نظر علم و فضل پایین بودند) بر افضل (یعنی علی که از نظر علم و فضل بالاتر بود) به خاطر مصلحت مقدم داشت.

به هرحال او در جلد اول کتابش می‎گوید: من خطبه ها را پیش استادم "ابوالخیر مصدق بن شبیب واسطی" می‎خواندم، به این خطبه که رسیدم استادم به من گفت: من این خطبه را پیش استادم "ابومحمد عبدالله بن احمد" معروف به "ابن خشاب" خواندم و به او گفتم: "اتقول انها منحولة ؟" آیا شما می‎خواهید بگویید این خطبه شقشقیه جعل شده است ؟ استادم در جواب گفت: "لا والله و انی لاعلم انها کلامه کما اعلم انک مصدق" نه به خدا قسم می‎دانم که این خطبه از کلمات حضرت علی (ع) است، همان طور که می‎دانم اسم تو مصدق است. به او گفتم بسیاری از مردم می‎گویند این خطبه از کلمات سید رضی است و به حضرت علی نسبت داده اند، در جواب گفت: "أنی للرضی و لغیر الرضی هذا النفس و هذا الاسلوب" چطور سید رضی و امثال رضی می‎توانند چنین نفسی داشته باشند و کلامی به این زیبایی بیان کنند؟!

"قد وقفنا علی رسائل الرضی و عرفنا طریقته و فنه فی الکلام المنثور و ما یقع مع هذا الکلام فی خل و لا خمر" ما واقفیم بر کتابهای سید رضی و روش او را در کلام نثر شناخته ایم، هیچ گاه کلام او با کلام حضرت علی (ع) قابل مقایسه نیست نه در سرکه و نه در شراب. این یک ضرب المثل است، در حقیقت می‎خواهد بگوید جنس کلام حضرت علی با جنس کلام دیگران فرق می‎کند. بعد ابن خشاب

ناوبری کتاب