آیت‌الله منتظری

و نتیجه اش این می‎شود که مردم به حال انحراف بمانند.

"و دعاء ضلالة"

(و دعوت کننده مردم به طرف گمراهی است.)

مثلا در اسلام نه جبر است و نه تفویض، بلکه به فرمایش امام صادق (ع) "أمر بین الامرین" است،توحید صدوق، ص 362، حدیث 8 امری بین جبر و تفویض، اما این دسته از گمراه کنندگان مردم را دعوت به فکر جبری می‎کنند و به عقاید غلط مشغول می‎دارند.

"فهو فتنة لمن افتتن به"

(پس او آزمایشی است برای کسانی که مورد آزمایش قرار می‎گیرند.)

"فتنه" یعنی آزمایش، این دسته فتنه هستند یعنی سبب آزمایش می‎شوند، به خود قیافه تقدس و حق به جانبی می‎گیرند، مردم به دنبال آنها می‎افتند و فکر می‎کنند اینها عالمان به اسلام هستند و هرچه می‎گویند عین اسلام است.

"ضال عن هدی من کان قبله"

(گمراه است از راه کسانی که قبل از او بودند.)

اگر "هدی" باشد به معنای طریقت است، و اگر "هدی" باشد به معنای هدایت است و هر دو هم صحیح است؛ کسانی که قبل از او بودند، مقصود پیغمبراکرم (ص) و صحابه خاصی است که آشنا به مبانی اسلام بودند. این شخص و یا این دسته گمراه است، مسائل اسلام را نمی داند، خودش چیزهایی ساخته و به اسم اسلام خورد مردم می‎دهد. معلوم می‎شود در زمان حضرت علی چنین افکار کجی بوده، همان طور که در زمان ائمه هم بوده است. در زمان حضرت علی (ع) مسائل بدعت و گمراهی شروع شده بود.

"مضل لمن اقتدی به فی حیاته و بعد وفاته"

(گمراه کننده کسانی است که به او اقتدا می‎کنند، چه در زمان حیاتش و چه بعد از مردنش.)