صفحه ۲۰۳

همراه بود، و در مدینه در تمامی جنگها پیشقدم بود، به جایی می‎رسد که معاویه خود را در عرض حضرت علی قرار می‎دهد و بعد هم در خلافت جلو می‎افتد.

روی احتمال دوم "لیقصرن" بدون تشدید "ص" خواهد بود، یعنی دست کسانی کوتاه خواهد شد که خیلی جلوتر سبقت گرفته بودند. این هم نتیجه همان تحولات و تغییرات است. عالم عالم جهش و حرکت است؛ لذا بعضی می‎گویند جهان یعنی جهنده؛ زیرا انسانها و جوامع دیگر این جهان دائما در جهش و تحول هستند.

"و الله ما کتمت وشمة"

(به خدا قسم کتمان نکرده ام هیچ کلمه ای را.)

"وشمة" به معنای کلمه است، "وسمة" هم نقل شده که به معنای علامت است. اگر "وشمة" بخوانیم معنایش می‎شود: به خدا قسم کتمان نکرده ام هیچ کلمه ای را، و اگر "وسمة" بخوانیم معنایش می‎شود: به خدا قسم کتمان نکرده ام هیچ علامتی را. ممکن هم هست "کتمت" متکلم مجهول خوانده شود، یعنی به خدا قسم هیچ کلمه یا علامتی را کتمان نشده ام؛ بدین معنا که پیغمبراکرم (ص) تمامی حقایق را به من گفته است. به عبارت دیگر حضرت می‎خواهد بفرماید: این وقایعی که من الان می‎بینم و این اختلافات و دو دستگی ها و این جنگ و ستیزهایی که با من می‎شود، همه را پیغمبراکرم به من اطلاع داده است؛ حتی ضربت خوردن و شهادت آن حضرت هم توسط پیغمبر به او اطلاع داده شده بود، و حضرت خبر داشته است.

"و لا کذبت کذبة"

(و هیچ دروغی نگفته ام.)

اگر "کذبت" خوانده شود، یعنی هیچ دروغی گفته نشده ام و پیغمبر هرچه به من گفته دروغ نگفته است.

"و لقد نبئت بهذا المقام و هذا الیوم"

(و قطعا و به طور یقین چنین موقعیتی و چنین روزی به من خبر داده شده بود.)

ناوبری کتاب