برگردند و اگر نیست از بیت المال محسوب میشوند و مجهول المالک میباشند و حکم مجهول المالک صدقه است؛ یعنی حاکم شرع باید این اموال را بین فقرا و ضعفایی که کشاورزند و میتوانند این زمین ها را کشت کنند تقسیم کند، و برای آنها حلال است، این حکم خداست که برای فقرا حلال است اما برای آنهایی که به زور گرفته اند حلال نخواهد بود و مشمول مرور زمان نمی شود.
جای مصادره اموال همین جاست، یعنی جایی که افرادی به مال مردم دست اندازی کرده اند و یا به بیت المال دست اندازی کرده اند و از بیت المال و از نفت کشور برده اند، همه اینها باید مصادره شوند و برگردند. اما ثروت کسی که از راه تولید و تجارت و احیاء موات به دست آمده هرچند زیاد باشد مصادره آن جایز نیست.
به هرحال این فرمایش حضرت در این نقل از خطبه که میفرماید: هر مالی را که عثمان از بیت المال بدون حساب داده باشد برمی گردانم، اعم از کلامی است که طبق نقل نهج البلاغه نقل شده و فقط قطایع را میگوید.
این که در زمان خلافت حضرت علی (ع) معاویه از یک طرف قیام کرد و طلحه و زبیر از یک طرف قیام کردند و تندروها که خوارج بودند از طرف دیگر قیام کردند، برای این بود که حضرت حاضر نبود پایه های حکومت خود را با چشم پوشی از گذشته و مماشات محکم کند، حضرت اهل مجامله و سهل انگاری نبود و میخواست حق را به حقدار برساند لذا ناراضی زیاد میشد.
در حکومت حضرت همیشه جنگ بود، سه جنگ در زمان حکومت حضرت پیش آمد؛ چون عدالت حضرت علی به ذائقه ظالمین و ستمگران خوش نمی آمد.