آیت‌الله منتظری

"و فی روایة : کجؤجؤ طیر فی لجة بحر"

(و در روایتی است: مثل سینه مرغ در گرداب دریا.)

"لجة" یعنی گرداب. به هرحال این قسمت خطبه از اخبار غیبی حضرت است. حال آیا مقصود حضرت همان دو دفعه ای بوده که ابن ابی الحدید ذکر می‎کند و یا این که در آینده شهر بصره از بالا بمباران می‎شود و از پایین غرق در آب، نمی دانیم. سید رضی می‎گوید:

"و فی روایة أخری: بلادکم أنتن بلاد الله تربة"

(و در روایت دیگری حضرت خطاب به مردم بصره فرمود: شهرهای شما از نظر خاک متعفن ترین شهرهای خداست.)

در اطراف بصره شهرهای کوچک بوده و الان هم همین طور است، و چون در کنار آب است و آب جزر و مد دارد به صورت لجن در می‎آید و لجن ها متعفن می‎باشد.

"أقربها من الماء، و أبعدها من السماء"

(نزدیک ترین شهرها به آب، و دورترین آنها از آسمان.)

همین که کمی آب بالا می‎زند شهر را می‎گیرد، و قهرا وقتی پایین باشد از آسمان دورتر است؛ و شاید مراد این است که رحمت خدا که از بالا می‎آید کمتر به بصره می‎رسد.

"و بها تسعة أعشار الشر"

(و نه دهم بدیها در شهرهای شماست.)

شاید مقصود حضرت این نیست که 910 کل بدیهای دنیا در بصره رخ می‎دهد، بلکه مقصود این باشد که اگر بدیهای دنیا 10 رشته باشد 9 رشته آن در بصره هم دیده می‎شود.