آیت‌الله منتظری

ریشه فساد بودند، و ریشه فساد باید خشکانده شود.

انسان در همه جا نباید تحت تأثیر قرار گیرد، در عین حال که باید رحیم باشد در مواردی هم باید با خشونت عمل کند، خداوند درباره مؤمنین می‎فرماید: (أشداء علی الکفار رحماء بینهم)سوره فتح، آیه 29 بر کفار و دشمنان حق و عدالت محکم و سرسخت و بین خودشان مهربانند.

رشته های سه گانه اخلاق انسان

مرحوم ابن میثم بحرانی که یکی از شارحان نهج البلاغه است می‎فرماید اخلاق انسانی سه رشته دارد:

1- مربوط به فهم و درک انسان است، که از این نظر انسان باید حکیم و دارای حکمت و منطق باشد.

2- مربوط به قوه غضب انسان است، که از این نظر انسان باید شجاع باشد.

3- مربوط به قوه شهویه انسان است، که از این نظر انسان باید عفیف باشد.شرح ابن میثم بحرانی، ج 1، ص 291

مردم بصره از هر سه جهت کمبود داشتند، از نظر درک و فهم نازل بودند، زیرا تحت تأثیر احساسات شیطانی غلط پیروی از شتر می‎کردند و وقتی شتر پی شد و به زمین افتاد فرار کردند، و اگر طالب حق بودند باید تا آخر می‎ایستادند؛ و از جهت دیگر شجاع هم نبودند؛ از نظر قوه شهویه هم معلوم می‎شود عفتی که باید داشته باشند نداشته اند که حضرت می‎فرماید: اخلاق شما پایین و نازل است.

"و عهدکم شقاق"

(و پیمانتان پر از مخالفت و اختلاف است.)

"شقاق" یعنی مخالفت؛ ممکن است از ماده "مشقت" باشد، زیرا دو نفر که