صفحه ۱۲۸

سید رضی معین نکرده که این وقت چه زمانی بوده است.

پیمان شکنی طلحه و زبیر زمینه ساز جنگ جمل

طلحه و زبیر از صحابه مهم پیامبر(ص) بودند که بعد از قتل عثمان با حضرت علی (ع) بیعت کردند و شاید از اولین کسانی بودند که بیعت کردند، زبیر پسر عمه حضرت علی (ع) بود. آنها هوس حکومت و ریاست بصره و کوفه را داشتند و از حضرت علی (ع) خواستند که حکومت آنجا را به آنها بدهد، به هرحال برای رسیدن به حکومت بصره و کوفه و به تحریک معاویه بیعت خود را با علی (ع) نقض کردند و به مکه رفتند که داستان آن در شرح خطبه ششم گذشت، در این حرکت عایشه را با خود همراه ساختند.

یکی از نمایندگان عثمان که در یمن حاکم بود و توسط حضرت علی (ع) عزل شده و ناراحت بود تصادفا در مکه بود، شتر خیلی دلاوری داشت، برای این که به اینها کمکی کرده باشد شتر را به عایشه اهدا کرد، او سوار بر شتر شد، به بصره آمدند و جنگ جمل را به راه انداختند، هفتاد نفر محافظ شتر عایشه بودند که همگی در جنگ جمل کشته شدند و فدای شتر گشتند.کامل ابن اثیر، ج 3، ص 207 تا 210؛ منهاج البراعة، ج 3، ص 189؛ و شرح ابن ابی الحدید، ج 1، ص 265 بعد از آن که زبیر بیعتش را با حضرت علی (ع) نقض کرد عده ای به او گفتند چرا این کار را کردی - عهدشکنی و عدم پایبندی به عهد و پیمان امری است که تمامی ملل آن را بد می‎دانند - عهدشکنی کردی، زبیر وقتی مورد ملامت واقع می‎شود برای دفاع از خود می‎گوید: من ناخواسته بیعت کردم، من به ظاهر بیعت کردم ولی دلم با این کار موافق نبود. امیرالمؤمنین علی (ع) در جواب برای این که این توجیه زبیر را از دستش بگیرد می‎فرماید:

ناوبری کتاب