آیت‌الله منتظری

نهج البلاغه، برتر از کلام مخلوق و پایین تر از کلام خالق

نهج البلاغه حضرت امیرالمؤمنین (ع) گذشته از این که کتاب پرمحتوایی است و مطالب مهمی دارد، از نظر الفاظ و ادبیات هم خیلی قوی و برجسته است، و واقعا فوق کلام مخلوق و دون کلام خالق است، یعنی فوق کلام انسانهاست اما از کلام خدا پایین تر است. استعارات، کنایات، تشبیهات و این گونه امور در کلمات حضرت زیاد است. البته در هر زمان یک نحو تشبیهات رایج و لطیف می‎باشد.

در اینجا حضرت تشبیه کرده اند فتنه ها را به شتران کینه توزی که مردم را له می‎کنند و به گاوها و گاومیش های زور داری که مردم را زیر دست و پاهایشان له می‎کنند و به اسبهای قوی که سم آنها مردم را له می‎کند.

به طور کلی وقتی جنگ و ستیز و ناامنی و بی اعتمادی، عادات زشت و رسوم غلط بر مردم حکم فرما بشود، زندگی بر مردم تلخ می‎شود. الان در این زمان با این که درآمد مردم نسبتا بد نیست، عادات غلطی بین مردم مطرح شده، در گذشته مردم در خانه های گلی زندگی می‎کردند، امروز در خانه هایی هم که آجری باشد مایل نیستند زندگی کنند، باید با بتون ساخته شده باشد، ... فرش آن متری چند هزار تومان باشد، این گونه شرایط را برای زندگی درست کرده اند، که زندگی را دشوار و همراه با مشکلات طاقت فرسا می‎کند.

شرایط کمرشکن ازدواج

در این شرایط اگر بخواهند دختر شوهر بدهند و یا پسر زن بدهند نمی توانند، خانه مستقل می‎خواهد، خرج عروسی چقدر است ! چقدر باید مهر باشد! چقدر شیربها باشد! چقدر خرج چه و چی ! این گونه تشریفات و عادات را برای خودشان درست کرده اند، و قهرا از انجام آنها عاجزند؛ در صورتی که اگر مردم فکر می‎کردند، با یک تصمیم و همت همه اینها را می‎شود به هم زد، چون رکن ازدواج فقط پسر