آیت‌الله منتظری

16- بعد جامعه شناسی معرفتی: در بخش هایی از کتاب حاضر و به ویژه در شرح برخی از خطبه ها، نکات مهم و جالبی از نظر جامعه شناسی معرفتی مطرح است. شاید پاره ای از سخنان حضرت امیرالمؤمنین (ع) درباره صفات خداوند امروزه بی اهمیت به نظر آید، و با رشد فکری ای که بشریت طی 1400 سال گذشته پیدا کرده است امروزه داشتن عقاید خاصی درباره خداوند که امام علی (ع) به نقد و نفی آنها می‎پردازد سخیف به نظر آید، اما از رهگذر آنچه امام بیان فرموده است می‎توان به معرفت دینی مردم آن روزگار و نوع تلقی و آگاهی و شناختی که از خداوند داشتند پی برد؛ زیرا امام (ع) به مصاف با اندیشه های ناصواب درباره خداوند و صفات او رفته است.

در ابعاد دیگر جامعه شناختی نیز فوایدی از این کتاب حاصل می‎گردد. برای مثال درس خطبه های سیزدهم تا پانزدهم جامعه شناسی مردم بصره از زاویه دید نهج البلاغه همراه با توضیحات آیت الله منتظری مورد توجه است.