آیت‌الله منتظری

8- واژه شناسی و ریشه یابی لغات: همان طور که در بالا اشارتی رفت یکی از امتیازات برجسته کتاب حاضر این است که حتی فراتر از واژه شناسی، واژه شکافی کرده و بینش می‎بخشد. بنابراین برای لغت شناسان که در پی ریشه ها و معانی لغات هستند نیز بسیار سودمند خواهد افتاد. ریشه یابی لغات و معانی گوناگون آن چیزی است که در سراسر کتاب به کرات دیده می‎شود و شقوق مختلف واژگان و احتمالات گوناگون و معانی مرتبط با بحث ذکر می‎گردد. البته استفاده از این شیوه به خاطر هدف آموزشی داشتن شرح نهج البلاغه بوده که به صورت درس برای عموم ارائه گردیده است، و دقیقا به خاطر همین امر به ترجمه تحت اللفظی که به تعلیم مدد می‎رساند توجه شده است. هرچند سخنان امام علی (ع) در موارد زیادی (مانند خطبه های آغازین نهج البلاغه) آهنگین و شعرگونه نیز هست و بر جذابیت کلام افزوده است، اما در ترجمه فارسی این آهنگ از دست می‎رود و خواننده فارسی زبان از ادراک زیبایی سخن محروم می‎گردد.

9- نقد اقوال: در مواردی برای تمیز دادن معنا و مفهوم عبارت به سایر نسخه های نهج البلاغه نیز مراجعه شده است و تفاوتهای جزئی میان کلمات و عبارات مطمح نظر قرار گرفته اند. این توجه و تتبع بر شأن علمی و فایده های کتاب هرچه بیشتر افزوده است، به ویژه که شارح ارجمند اغلب این اقوال را نقد کرده و قول راجح را برمی گزیند و صرفا رویکرد نقلی ندارد. علاوه بر این مؤلف این کتاب با بسیاری از نقل قولها از شارحان دیگر نهج البلاغه نیز برخورد نقادانه داشته است که این امر خود از امتیازات کتاب حاضر در مقایسه با سایر شروح است، زیرا شروح دیگر عمدتا نقل های سایرین را بدون ارزیابی و نقد آورده و پذیرفته اند.

10- تتبع ورزی در منابع: اغلب شروح نهج البلاغه حتی شرح ابن ابی الحدید و شرح عبده گرچه حاوی سخنان گرانقدری هستند اما یکسویه بوده و از یک دیدگاه خاص عزیمت کرده و متعرض دیدگاههای دیگر و یا نگرشهای معارض نبوده اند؛ آنها بر پایه یک نظر و نگاه پیش تاخته اند، که البته از این حیث خرده ای هم بر آنان نمی توان گرفت؛ اما اگر این شروح واجد تتبع در منابع و حضور اقوال معارض بود بدون شک امتیازی برای آنها محسوب می‎گردید. یکی دیگر از