صفحه ۴۴۹

در اینجا حضرت علی (ع) نبوت عامه را مطرح کردند و فرموده اند: چنین نیست که خدا بندگان را خلق کند و آنان را مهمل رها کند، هیچ گاه زمین از حجت خالی نبوده است. در اینجا فلاسفه و متکلمین برای اثبات لزوم نبوت راههای مختلفی مشی کرده اند.

دلیل بوعلی سینا برای نبوت عامه

یک راهی شیخ الرئیس کتاب شفا، قسمت الهیات، فصل دوم از مقاله دهم، ص 441 (ص 556) برای اثبات نبوت دارد و البته ایشان از راه زندگی مادی بشر می‎خواهد لزوم نبوت را ثابت کند، و اجمال و محصل آن این است که انسان در زندگی با حیوانات دیگر تفاوت دارد و هیچ کس به تنهایی نمی تواند زندگی کند، انسانها همواره نیاز دارند با هم باشند - البته بعضی از جانوران مثل زنبور عسل، مورچه یا موریانه نیز زندگی اجتماعی دارند - و هر کدام از انسانها یک قسمت از نیازهای زندگی را به عهده می‎گیرند، پس قهرا باید با هم باشند و هر کدام قسمتی از کارها را انجام دهند و وقتی قرار شد با هم باشند احتیاج به معاملات پیدا می‎کنند؛ یعنی هر کسی مصنوعات و بازده کار خود را آن اندازه ای که اضافه از نیاز خودش می‎باشد به دیگران منتقل کند و از محصولاتی که او دارد بهره گیرد. معامله و فروش و داد و ستد اعم از این که معامله جنس با جنس باشد و یا این که به وسیله پول انجام شود، احتیاج به قانون دارد، قوانینی که مطابق با عدالت باشد و حقوق همه را تأمین کند.

وقتی که انسان به قانون احتیاج دارد، اگر بخواهیم بگوییم قانون گذار خود بشر باشد، خود بشر اولا احاطه به همه مصالح و مفاسد ندارد، و ثانیا هر کس در مقام قانون گذاری ممکن است مصالح و منافع خود را در نظر بگیرد برای این که حالت خودخواهی فطرتا در انسان وجود دارد، پس اگر بخواهیم قانون گذاری را به بشر

ناوبری کتاب