از این رو میتوان گفت که علی (ع) در میان مسلمانان و غیرمسلمانان غریب است؛ و اگر هر انسانی و اجتماعی بدو اندک معرفتی یابد، شور و شرری در هستی او و جان او برمی افروزد؛ تاکنون دهها محقق، نویسنده، و اندیشمند عرب و غیر عرب، مسیحی و مسلمان، شیعه و سنی، اروپایی و شرقی، مذهبی و مارکسیست و لائیک که توفیق آشنایی با علی (ع) و تاریخ او و سخنان او را داشته اند در ستایش از عظمت های او سخن گفته و نهج البلاغه را از نظر ادبی و محتوایی ستوده اند. نمونه ای از آنها "شبلی شمیل" از متفکران لائیک عرب است که به امور ماوراءالطبیعی اعتقاد ندارد. شبلی شمیل درباره امام علی (ع) میگوید:
وی سخن مزبور را هنگامی بر قلم جاری کرده است که تاریخ گذشته صدها شخصیت برگزیده و ارزشمند همچون: سقراط، افلاطون، ابن سینا، الکندی، دکارت، کانت، هگل و... را به خود دیده است، اما شبلی شمیل همه آنها را نیز همسنگ علی (ع) نمی داند.
"پطرو شفسکی" محقق مارکسیست و مشهور روس نیز میگوید:
.jpg)
