آیت‌الله منتظری

یک عمر زحمت می‎کشیم که اولاد آدم را گمراه کنیم ولی اگر آنها توبه کنند خدا از تقصیرشان می‎گذرد و همه رشته های ما پنبه می‎شود، حالا چه کنیم ؟ هر کدام از آنها پیشنهادی کردند و شیطان آن را نپسندید تا بالاخره الخناس اسم شیطانی است که پیشنهاد فوق را مطرح نمود. - خناس به معنای تأخیر اندازنده است - گفت که من یک فکر اساسی دارم و آن این است که اگر پسر آدم واقعا توبه کند و بازگشت کند خدا از گناهش می‎گذرد، اما ما کاری می‎کنیم که او توفیق توبه کردن پیدا نکند و هر وقت خواست توبه کند و گذشته ها را جبران کند و به فکر قیامت و قبر و حساب و کتاب بیفتد به او القا می‎کنیم که حالا هنوز زود است، تو هنوز جوان هستی، چند سال دیگر هم صبر کن و خوش باش بعد توبه کن، تا این که هنگام مرگ او می‎رسد و او چون نمی داند مرگش چه موقع است بالاخره موفق به توبه نمی شود، وقتی که خناس چنین پیشنهادی کرد شیطان خوشحال شد و این مأموریت را تا روز قیامت به او داد.تفسیر نور الثقلین، ج 5، ص 726، حدیث 11

توجه داشته باشید که ما هیچ گاه از عزرائیل قول نگرفته ایم که مثلا تا پنجاه یا شصت سال دیگر عمر کنیم، هر لحظه ممکن است که مرگ ما برسد، به هرحال خدا راه توبه را برای حضرت آدم باز کرد "بسط الله سبحانه له فی توبته" "و لقاه کلمة رحمته" و کلمه رحمت خودش را به او القا کرد که به وسیله آن توبه اش قبول شود.

کلمه رحمت که خداوند القا کرد چه بود؟

در روایتی بیان شده که کلمه رحمت این دعاست: "لا اله الا انت سبحانک اللهم و بحمدک عملت سوء و ظلمت نفسی فاغفر لی و انت خیر الغافرین" تا آخر دعاکافی، ج 8، ص 304؛ و در بحار الانوار، ج 11، ص 178 روایتی از تفسیر قمی به همین مضمون نقل می‎کند.