صفحه ۳۹۳

حتی تلصق الجلد بالعظم و ینشاء بینهما لحم جدید" پنجم آن که همت گماری گوشتی را که از حرام بر تن تو روییده با حزن و اندوه آب کنی تا پوست به استخوان بچسبد و بین آنها گوشت تازه ای بروید.

همین طور که عرض کردم مطابق روایت به قدری حضرت آدم و حوا از خوف خدا گریه کرده بودند که وقتی همدیگر را دیدند نشناختند.

"و السادس: ان تذیق الجسم الم الطاعة کما اذقته حلاوة المعصیة" ششم آن که رنج عبادت و بندگی را به تن بچشانی چنانچه شیرینی معصیت را به آن چشانده ای.

"فعند ذلک تقول استغفر الله"نهج البلاغه، کلمات قصار، شماره 417 پس از طی این شش مرحله می‎گویی: "استغفر الله" از خدا طلب آمرزش می‎کنم.

محاسبه نفس

ما که سرا پا زندگیمان کجی و انحراف است؛ چون افعال و رفتار خود را حساب نمی کنیم و فقط یک نماز و روزه ای انجام می‎دهیم، متوجه خطاها و گناهان خودمان نیستیم، اما اگر هر شب هنگام خواب محاسبه با نفس کنیم و زندگی روز را در نظر بیاوریم متوجه می‎شویم چند تا غیبت، دروغ، تهمت، خیانت، آبرو ریزی افراد مؤمن و... انجام داده ایم، باید توبه را از جدمان یاد بگیریم.

تعجیل در توبه

حال که بحث راجع به توبه است بجاست توجه شود که برای همه ما تعجیل در توبه کردن ضرورت دارد و نباید بگوییم که آخر عمر توبه می‎کنیم. در ذیل تفسیر سوره ناس است که وقتی آیات توبه نازل شد شیطان به کوهی رفت و تمام نسل شیطان را دعوت کرد و گفت: مشکلی رخ داده است و آن مشکل این است که ما

ناوبری کتاب