آیت‌الله منتظری

متعال توبه را به او تلقین کرد.

حضرت در ادامه می‎فرماید:

"ثم بسط الله سبحانه له فی توبته"

(پس از یک فاصله زمانی خداوند راه توبه و بازگشت را برای حضرت آدم گسترش داد.)

"ثم" دلالت بر فاصله طولانی می‎کند ولی "ف'" بر فاصله اندک و ناچیز، و لذا در قرآن هم داریم: (و عصی آدم ربه فغوی، ثم اجتبیه ربه فتاب علیه و هدی)سوره طه، آیات 121 و 122 خدا "غوایت" را با "ف'" و "اجتباء" را با "ثم" فرموده است، و "توبة" مصدر "تاب" به معنای بازگشت می‎باشد. پس از فاصله زیادی پروردگار او، او را برگزید و توبه اش را پذیرفت.

"و لقاه کلمة رحمته"

(و خداوند به او کلمه ای را القا کرد که به وسیله آن مشمول رحمت حق تعالی شود.)

"و وعده المرد الی جنته"

(و به او وعده داد که دوباره او را به بهشت برگرداند.)

"مرد" اصلش "مردد"، مصدر میمی است.

ممکن است از این عبارت استفاده شود آن بهشتی که آدم در آن بوده است همان بهشت آسمانی و قیامت است، برای این که می‎گوید خدا به او وعده داد که او را به بهشت برگرداند، ظاهر این عبارت این است که او را به همان جایی که بود برگرداند. و نیز ممکن است بگوییم آدم نخست در بهشتی از دنیا بوده است و بعد هم به بهشت اخروی می‎رود، به هرحال هر دو بهشت است؛ در هر صورت از این عبارت استفاده می‎شود که حضرت آدم توبه کرد و توبه را خدا به او آموخته بود و وعده داد که او را به بهشت برگرداند.