آیت‌الله منتظری

نویسنده کتاب "دیباچه ای بر رهبری" درباره علی (ع) می‎گوید: "تاکنون تاریخ سیاست جهان بر اریکه زمامداری عملی، چون علی (ع) به خود ندیده است". و به قول شاعر عرب علی (ع) جمع اضداد است: جمع صفات زهد، سیاست، جنگ، بلاغت و حکمت. و ابن ابی الحدید شارح معتزلی و سنی مذهب نهج البلاغه در قرن هفتم می‎نویسد: "چه بگویم نسبت به کسی که حتی آنهایی که دشمن او بودند فضیلت و کمالاتش را قبول داشتند"شرح ابن ابی الحدید، ج 1، ص 16.

و البته آنچه فقیه عالیقدر آیت الله منتظری، شارح نهج البلاغه در مقدمه کتاب درباره علی (ع) و صفات او آورده است ما را از تکراری ملال آور بی نیاز می‎سازد؛ و این آگاهی ها درباره علی (ع) و صفات او ما را به روح بزرگ و تنهای او هرچه بیشتر رهنمون می‎گردد تا منبع سخنان گرانقدر او را هرچه بیشتر بشناسیم، و این بزرگی بی نظیر علی (ع) است که او را "تنها" می‎سازد.

تنهایی علی (ع)

شاید بتوان گفت که انسانها به هر اندازه بزرگتر و کمال یافته تر باشند، در جامعه تنهاتر می‎شوند؛ بر همین اساس می‎توان غربت علی (ع) را چه در دوران حیاتش و چه در میان شیفتگان آینده اش گمانه زد؛ و البته هرچه این غربت بیشتر، بار مسئولیت آنان نسبت به جامعه سنگین تر می‎گردد، مسئولیتی که از تنهایی برمی خیزد.

انسان به میزانی که به مرحله انسان بودن نزدیک می‎شود، احساس