آیت‌الله منتظری

افتادند. در مورد آدم هم دارد: (فاذا سویته و نفخت فیه من روحی فقعوا له ساجدین)سوره حجر، آیه 29 پس چون درست کردم او را و روح در او دمیدم برای او سجده کنید (فسجد الملائکة کلهم اجمعون الا ابلیس)سوره حجر، آیات 30 و 31 پس همه ملائکه سجده کردند مگر ابلیس. در رابطه با این مطلب بعضی از دراویش می‎گفتند که حق با شیطان است و شیطان را شیخ الموحدین می‎گفتند و عقیده داشتند همان طور که شیطان برای غیر خدا سجده نکرد ما هم برای غیر خدا سجده نمی کنیم ! اینها طرفدار شیطانند.

آیا شیطان از ملائکه بود؟

بحثی هست که آیا شیطان از ملائکه بوده است یا خیر. چون ظاهر استثناء این است که مستثنی متصل باشد، و از این که شیطان را استثناء می‎کند معلوم می‎شود که ابلیس هم از ملائکه بوده است. ولی بعضی گفته اند شیطان از ملائکه نبوده، که ظاهرا هم باید این درست باشد. باید گفت شیطان عالم جن و نسناس بوده و چون نسناس زیاد معصیت خدا را کردند خدا هم نسلشان را منقرض کرد، و به دلیل این که مقام شیطان شامخ بود او را در میان ملائکه بردند و در شمار ملائکه بود. لذا قرآن هم می‎فرماید: (کان من الجن ففسق عن أمر ربه)سوره کهف، آیه 50 شیطان از جنس جن (از موجودات پوشیده) بود پس از اطاعت امر پروردگار خود سرپیچید. ظاهر این آیه چنین است که شیطان از ملائکه نبوده است. در هرحال وقتی فرمان حق تعالی صادر می‎شود که ملائکه برای آدم سجده کنند، این فرمان شامل شیطان هم که بین ملائکه بوده است می‎شود و لذا شیطان هم باید فرمان خدای تعالی را اطاعت کند.

اما در رابطه با اسم شیطان می‎گویند: اسمش عزازیل است، و او را "ابلیس"