آیت‌الله منتظری

در آن دیده شود جلوه گر شده، و مانند جریان آب از سرچشمه از طبع سرشار امام روان گشته است.

شما اگر بخواهید حتی یکی از الفاظ و کلمات موزون سخنان نغز و زیبای امام را تغییر دهید، خواهید دید که چگونه فروغ و اصالت خود را از دست می‎دهد.

در واقع مراعات سجع در "کلام علوی" یک ضرورت هنری آمیخته با اسلوب ادبی است که از طبع خلاق امام صادر شده، و این به هم آمیختگی آنچنان است که گویی هر دو از یک سرچشمه روان گشته، و نثر را به صورت شعری زیبا درآورده که دارای وزن و قافیه ویژه ای است و مفاهیم را آنچنان با ظواهر و الفاظ پیوند می‎دهد و همگام می‎سازد که شیرین تر، جالب تر و بهتر از آن هرگز مقدور نیست.

البته همواره سخنوران و خطیبان بسیاری در میان اعراب بوده اند و "فن خطابه" یکی از هنرهای ادبی آنان به شمار می‎رود، و در دوران جاهلیت و پس از آن در دوره اسلام همه با آن آشنا بوده اند؛ و بدون هیچ گونه شک و تردیدی بزرگترین خطیب دوران نبوت، خود پیامبر بود؛ ولی در دوره خلفای نخستین و همه دورانهایی که پس از آن آمده، به طور کلی و بدون هیچ گونه استثنایی هیچ کس در این زمینه و با این اسلوب به پایه و مقام امام علی (ع) نرسیده است. سخن روان و بیان نیرومند با همه شرایط طبیعی و هنری که باید در آن جمع باشد، نه تنها نزد علی بن ابیطالب (ع) جمع بوده بلکه از عناصر تشکیل دهنده وجود او به شمار می‎رفتند. علاوه بر اینها اصولا خدا همه عوامل و علل تکمیل کننده سخنوری و خطابه را در وجود امام به ودیعت نهاده بود. خدای تعالی علی بن ابیطالب (ع) را با طبعی پاک، فطرتی سلیم، ذوقی نیک، سلیقه ای بلند و بلاغتی بی نقص امتیاز بخشیده؛ و با دانش بی نظیر، استدلال نیرومند، قدرت اقناعی، و عظمت بی مانند در بدیهه گویی او را بر همگان برتری داده بود.

باید بر اینها افزود راستی و صدق را که در سراسر وجود امام آکنده بود، و اندوخته های بیشمارش را که در مورد جامعه و توده مردم و اخلاق آنها داشت، و همچنین ویژگی هایی را مانند انسان دوستی، مهر عمیق، پاکدلی، سلامت روان، پاکی وجدان و بلندی هدف و... .