صفحه ۲۸۴

"حاملین عرش خدا هستند" به همین معناست، و مراد این است که آنها واسطه فیض خدا هستند و این عالم را اداره می‎کنند. بنابراین وقتی می‎خواهیم این حقیقت را تعبیر کنیم باید بگوییم ملائکه سرشان از آسمانها گذشته، پایشان هم از عمق زمین می‎گذرد، و اطرافشان هم از اطراف عالم می‎گذرد؛ یعنی هیچ نقطه ای از عالم از شعاع قدرت اینها بیرون نیست. و ممکن است که بگوییم این دسته از ملائکه یک جسم مثالی هستند که سرشان از آسمان گذشته باشد و... همچنین ممکن است کنایه باشد؛ همین طور که خداوند قدرت و علمش به عالم احاطه دارد، اینها هم چون واسطه فیض خدا هستند و حامل عرشند در مرتبه بالایی هستند و هیچ نقطه ای در عالم از اینها خالی نیست. در قرآن آمده است: (و یحمل عرش ربک فوقهم یومئذ ثمانیة)سوره الحاقة، آیه 17 و عرش پروردگارت را روز قیامت هشت ملک حمل می‎کنند.

در روایت هم دارد که در این عالم چهار ملک هستند و در آخرت هشت ملک می‎شوند.مجمع البیان، ج 5 (9 - 10)، ص 346؛ و نور الثقلین، ج 5، ص 406 خلاصه ملائکه ای هستند که اداره همه عالم به دست آنهاست و عرش خدا را حمل می‎کنند، یعنی مرکز علم و قدرت خدا در جهان هستی زیر نظر اینهاست، و لازم نیست که واقعا سر و پا داشته باشند، همین طور که خدا جسم نیست؛ و در عین حال قرآن می‎فرماید: (الرحمن علی العرش استوی)سوره طه، آیه 5. پس قسم چهارم ملائکه ای هستند که در زمین پایین قدمشان ثابت است.

"و المارقة من السماء العلیا أعناقهم"

(و گردنهای آنان از آسمان بالا رد شده است.)

"و الخارجة من الاقطار أرکانهم"

(و اعضاء و جوارح این ملائکه از همه قطرهای عالم بیرون رفته.)

ناوبری کتاب