آیت‌الله منتظری

این است که جو خیلی وسیع و طولانی است و ستاره های زیادی هست. ستاره هایی که شاید چند میلیون سال نوری طول می‎کشد تا نورشان به ما برسد. اما آخر جو چیست ؟ کسی تا حال آن را کشف نکرده است و علم روز هم ساکت است؛ "علیاهن" یعنی بالاترین آنها یک سقفی است که محفوظ است از خلل و از این که متلاشی شود.

"و سمکا مرفوعا"

(و آن را خیلی بالا قرار داد.)

"سمک" یعنی قسمت بالا؛ (رفع سمکها)سوره نازعات، آیه 28 که در قرآن هست یعنی سقف آن را بالا برد؛ "سمکا مرفوعا" یعنی سقف خیلی بالا.

جاذبه و دافعه زمین و ستارگان

"بغیر عمد یدعمها"

(این آسمانها چنین نیست که سقفی دارای ستون باشد.)

ستاره ها و منظومه شمسی و خورشید وجود دارند ولی ستون برای آنها نزده اند. قرآن می‎گوید: (بغیر عمد ترونها)سوره رعد، آیه 2 بدون ستونی که شما ببینید.

معنایش این است که یک قوه و نیرویی هست که اینها را حفظ می‎کند. قوه جاذبه یا میل به سوی مرکز. بالاخره یک نیرویی هست که آنها را در یک مدار خاصی حفظ می‎کند. این همه ستاره ها و خورشید و ماه و غیره با این که حرکت هم دارند با یکدیگر برخورد و اصطکاک ندارند، پس یک نیروی حافظی هست. لذا می‎گوید: ستونی که شما بتوانید با چشم ببینید ندارد. "دعامة" یعنی ستون که حافظ می‎شود برای شئ.