آیت‌الله منتظری

فرضیه است و نمی گوییم صددرصد درست است - که اصل این عالم و منظومه شمسی را ماده مذابی می‎داند که در اثر شدت حرکت، قطعاتی از این ماده مذاب جدا شده و این قطعات به صورت زمین و یا سایر اقمار و ستاره ها در آمده است. زمین هم ماده مذابی بوده است که سطح آن بتدریج منجمد شده و به صورت کنونی در آمده است. چنانچه می‎گویند اکنون در جوف زمین ماده مذاب می‎باشد.

همچنین "باد" را که حضرت می‎گوید - و در حقیقت حافظ آن آب بوده است - ممکن است مراد از این که این باد آن آب را به شدت حرکت می‎دهد، همان نیروی محرکی باشد که این عالم طبیعت و ماده را به حرکت در آورده و قهرا در اثر شدت حرکت تکه هایی از آن جدا شده باشد؛ و در قسمتی از روایت قبل از حضرت علی (ع) چنین بود: "فخلق من دخانها السماوات و من زبدها الارضین" از دودش آسمانها را خلق کرد و از کفش زمین را. قرآن هم دارد: (ثم استوی الی السماء و هی دخان)سوره فصلت، آیه 11 خداوند به آسمان توجه کرد و آسمان از "دخان" یعنی دود خلق شده است. و گفته شد که در روایت امام باقر(ع) تصریح شده بود که دود بدون آتش بوده و قهرا با همان بخار غلیظ تطبیق می‎شود.

نقش باد در تکوین آسمانها و زمین

به اینجا رسیدیم که حضرت فرمود:

"ثم أنشاء سبحانه ریحا اعتقم مهبها"

(آنگاه خدای سبحان بادی عقیم آفرید.)

قبلا گفته شد که فرق است بین خلق و انشاء، در جایی که چیزی از چیز دیگر به وجود آمده باشد "خلق" گفته می‎شود، مثل خلقت انسان از نطفه. و اگر چیزی ابتدا از عدم به وجود بیاید به آن "انشاء" می‎گویند؛ در اصطلاح شعرا هم اگر کسی