آیت‌الله منتظری

ذرات اتم شده. پس ممکن است کسی بگوید: اصل عالم ماده اتم است و الکترون و پروتون، یا این که گفته شود که همان ماده مذاب است؛ برای این که ماده مذاب از همین اتمها و همین اجزاء لایتجزی تشکیل شده است. البته اجزاء لایتجزی هم غلط است، زیرا هیچ چیز در عالم ماده غیرمتجزی نیست، هر چیز هرچند کوچک باشد قابل تجزیه است. در هر حال چنین نظریه ای نیز هست، که عالم ماده نخست ماده مذابی بوده که در صورت مانند آب روان است.

جمع میان روایات و نظریات دانشمندان

ما دلیل نداریم که وقتی حضرت علی (ع) می‎فرماید اصل عالم آب بوده، آب را همین آبی که از اکسیژن و هیدروژن تشکیل شده بدانیم، بلکه ممکن است منظور حضرت همان ماده مذاب باشد و ایشان در آن زمان نمی توانسته اند صریحا بگویند، و به همین علت تعبیر به آب کرده اند، چون ماده مذاب هم مانند آب است. و این باد را که حضرت می‎گوید بر آن مسلط شد، ممکن است مراد باد اصطلاحی نباشد، بلکه همان نیرو و قوه محرکه ای باشد که این ماده مذاب را سریع حرکت می‎دهد، و به قول اینها می‎گویند: در اثر شدت حرکت تکه هایی از آن جدا شده و به صورت اقمار و ماه و زمین و... در آمده است.

در این صورت فرمایش حضرت امیر(ع) با این نظریه و تئوری جدید منافات ندارد، اصل عالم ماده به فرمایش حضرت آب و یا به گفته اینها ماده مذاب بوده است. حضرت هم می‎فرماید: در اثر حرکت کف ایجاد شد، و منظور از کف همان ذراتی است که از آن متصاعد و سپس از آن جدا شده و زمین ما هم همان ماده مذاب بوده است و بعد روی آن بسته شده است، و این مطلب قابل تطبیق با این نظریه است که ذراتی از مایع مذاب جدا شده و به صورت زمین درآمده است؛ روایاتی از ائمه (ع) هم حول و حوش همین مطلب داریم؛ مثلا روایتی از