مجموع شرحهای نهج البلاغه طی قرون گذشته، در زبانهای عربی و فارسی و زبانهای دیگر به قلم علمای اهل سنت، شیعه و حتی مسیحی به صدها جلد میرسد. کتاب "در پیرامون نهج البلاغه"در پیرامون نهج البلاغه، سید هبة الدین شهرستانی، ترجمه سید عباس میرزاده اهری، ناشر: بنیاد نهج البلاغه، مهر 1359، ص 69 تا72 نام حدود 50 نمونه از این کتب را با ذکر مؤلفین آنها درج کرده است که برخی از این پنجاه نمونه خود به چند جلد بالغ میگردند. "کتابنامه نهج البلاغه"کتابنامه نهج البلاغه، رضا استادی، بنیاد نهج البلاغه، مهر 1359 تعداد 370 شرح، ترجمه و حاشیه را شناسایی کرده و نام برده است، که به اذعان نویسنده شامل کلیه منابع و آثار منتشر شده در مورد نهج البلاغه نیست. فهرست 21 نسخه خطی قدیمی و نیز 16 مورد از شروح نهج البلاغه به زبانهای انگلیسی، اردو، فارسی و عربی را در کتاب "با نهج البلاغه آشنا شویم"با نهج البلاغه آشنا شویم، بنیاد نهج البلاغه میتوان دید.
نهج البلاغه میراث علی (ع) است
سخنان امام علی (ع) در فاصله قرن اول تا سوم در کتب تاریخ و حدیث به صورت پراکنده وجود داشت. سید رضی در اواخر قرن سوم به گردآوری نهج البلاغه پرداخت و اکنون بالغ بر هزار سال از عمر این کتاب شریف میگذرد. هرچند پیش از وی نیز افراد دیگری در گردآوری سخنان امام علی (ع) تلاشهایی به عمل آوردند،در پیرامون نهج البلاغه، ص 48 تا 51؛ با نهج البلاغه آشنا شویم، ص 42 تا 44 اما کار سید رضی به خاطر ویژگی هایی که داشت درخشید و ماندگار شد، چون سید رضی دست به گزینش زده بود.
از آنجا که سید رضی در تدوین نهج البلاغه برخلاف بسیاری از مؤلفان کتب حدیثی که سلسله سند و راویان حدیث را نقل میکنند و امکان نقادی صحت خبر را فراهم میسازند، به ذکر سخنان امام اکتفا کرده است، برخی از محققان در سندیت نهج البلاغه ایرادهایی داشته و جماعتی نیز به پاسخ ایرادهای آنان
.jpg)
