آیت‌الله منتظری

خطبه 1 (درس 12)

"ثم انشاء سبحانه فتق الاجواء"

در درسهای گذشته خطبه اول نهج البلاغه مطرح بود. یک قسمت از این خطبه راجع به ذات باری تعالی و توحید و صفات حق تعالی بود. راجع به خداوند در سه جهت بحث می‎شود:

1- اصل وجود خدا و ذات او.

2- صفات، "صفات ثبوتیه" یعنی صفات کمالیه که خدا دارد و "صفات سلبیه" یعنی صفاتی را که خدا ندارد.

3- افعال، یعنی کارهای خدا که همان خلق کردن موجودات و تدبیر آنهاست اعم از موجودات مجرد و مادی، و موجودات مادی ارضی و سماوی هستند.

در این خطبه حضرت علی (ع) راجع به هر سه قسمت بحث می‎کند. و ما آن قسمت هایی که مربوط به ذات و صفات خدا بود در درسهای پیش عرض کردیم. یک قسمت هایی هم از افعال خدا را حضرت در وسط ذکر فرمودند. مثلا در آنجا که فرمودند: "فطر الخلائق بقدرته" خداوند شکافت و خلق کرد مخلوقات را به قدرت خودش "و نشر الریاح برحمته، و وتد بالصخور میدان أرضه" که خلقت باد و