آیت‌الله منتظری

این عبارت یک معنای عمیق فلسفی دارد؛ در قرآن مجید نیز آمده: (و هو معکم این ما کنتم)سوره حدید، آیه 4 خدا با شماست، هر کجا باشید.

این مطالب از نظر فلسفی خیلی مسائل مهمی هستند، ابن ابی الحدید شارح معتزلی تکه هایی از این خطبه را که نقل می‎کند بعد چنین می‎گوید: "اینها می‎فهماند این که می‎گویند حضرت علی (ع) به مذاهب و ادیان و اقوال و همه علوم اطلاع داشته درست است"شرح ابن ابی الحدید، ج 1، ص 80.

بنابراین حضرت علی (ع) به مسائل عمیق فلسفی وارد بودند، منتها باید دید که حضرت این مسائل را از کجا دریافته اند، اگر قرار باشد در این رابطه بنشینند و فکر کنند متوجه می‎شوند اعجاز است ! چرا که در آن زمان یک دانشگاهی نبوده که حضرت در آن دانشگاه فلسفه ای خوانده باشد، معلوم می‎شود علم حضرت علم الهی است که البته پیغمبراکرم (ص) در این مسأله دخالت داشته اند، اما این حضرت علی (ع) بوده که توانسته از پیغمبر(ص) کسب کند.

معیت جسمی و معیت قیومی

در اینجا حضرت راجع به خدا می‎فرماید: "مع کل شئ" خدا با هر چیزی هست (یعنی با من، با شما، با آسمان و زمین، با خورشید و با...) منتها وقتی که می‎گوییم: "مع"، آن معیتی که ما در ذهنمان می‎آید معیت جسمی است، مثل این که دو جسم پهلوی یکدیگر قرار گرفته باشند یا این که یکی در دیگری قرار گرفته باشد و دیگری محل آن باشد، مثل آبی که در کوزه هست، به این معنا که آب با کوزه و کوزه هم با آب است، یعنی حال و محل با یکدیگرند؛ دو موجود مادی که پهلوی هم باشند چنین است. به عبارت دیگر "معیت" خودش یک امر اضافی است، یعنی اضافه بین