آیت‌الله منتظری

قرآن و برهان ذکر شده

خلاصه برای اثبات وجود خدا دو مرحله هست، یکی همان که قرآن در آیات 17 تا 20 سوره غاشیه می‎فرماید: (أفلا ینظرون الی الابل کیف خلقت...) آیا نگاه نمی کنید به آسمان و زمین و شتر و دیگر موجودات که به وجود خدا پی ببرید؟ این مرحله ای است که ما از معلول به علت پی می‎بریم. و در سوره فصلت آیه 53 می‎فرماید: (سنریهم آیاتنا فی الافاق و فی انفسهم) ما به این مردم نشانه های وجود خودمان را در آفاق و موجودات عالم و حیوانات و زمین و دریاها و آسمان و نباتات و... می‎نمایانیم و در خودشان؛ همان تطورات و تحولات که در وجود انسان است، چشم و گوش و جهاز هاضمه و جاذبه و دافعه و همه ریزه کاریها که در روح و جسم انسان است، و خلاصه تمام نشانه های خود را در نفوس و روح خودمان به ما می‎نمایاند. ریزه کاریها و دقتهایی که در روح و روان انسان به کار رفته است چه بسا بیشتر از جسم انسان باشد. (حتی یتبین لهم انه الحق) تا بفهمند که خدا حق است.

تا اینجا همان راهی است که افراد سطح پایین با درک ناقص از معلول به علت پی می‎برند.

اما حضرت امام حسین (ع) به این راه اشکال گرفته و می‎فرماید: "کیف یستدل علیک بما هو فی وجوده مفتقر الیک"مفاتیح الجنان، دعای عرفه، ص 272 چطور استدلال شود بر ذات تو به چیزی که خودش نیاز به تو دارد؟ این جلوه توست چطور من عکس را ببینم و خودت را نبینم ؟

و لذا خدا در دنباله آیه می‎فرماید: (او لم یکف بربک انه علی کل شئ شهید)سوره فصلت، آیه 53 آیا کافی نیست برای اثبات پروردگار تو این که او بر هر چیزی شاهد است ؟ خدا