آیت‌الله منتظری

خطبه 1 (درس 5)

در درسهای قبل خطبه اول نهج البلاغه را شروع کرده بودیم که حضرت امیر(ع) راجع به خدا و صفات خدا بحث فرموده اند و در آن مسائل فلسفی را نیز مطرح کرده اند، و به همین علت ما هم ناچاریم که این مسائل را به اندازه فهممان تعقیب کنیم. به اینجا رسیدیم:

"اول الدین معرفته، و کمال معرفته التصدیق به"

(اول دین شناسایی خداست، و کمال شناسایی خدا تصدیق به اوست.)

در درس پیش گفته شد: دین به معنای اطاعت، انقیاد، عبادت، جزا و یا مجموعه قوانینی است که انسان را به کمال می‎رساند؛ و به هر معنایی باشد بالاخره شرط اول آن شناسایی خداوند خواهد بود.

تفاوت علم با شناخت

در جلسه گذشته راجع به اصل اثبات صانع و خدا بحثی داشتیم که تکرار نمی کنیم. شارحین نهج البلاغه گفته اند منظور از "اول دین معرفت خداست" یعنی این که ما اجمالا از توجه به عالم و نظم آن پی می‎بریم که خدایی که خالق عالم است وجود دارد. این معرفت اجمالی است که تقریبا همه طبقات موحدین آن را دارا هستند. اما مرحله کاملش این است که شناختی کامل نسبت به خدا پیدا