آیت‌الله منتظری

بنابراین حکمت خداوند اقتضا می‎کند راه سعادت را به انسانها بنمایاند و از طریق وحی دین را برای آنان تشریع نماید. در غیر این صورت نقض غرض پیش آمده و هدف از آفرینش انسان - که همان تکامل معنوی اوست - تحقق نمی پذیرد.برای توضیح بیشتر، ر.ک : از آغاز تا انجام، ص 95 - 111.

غرض الهی از خلقت انسان

نویسنده در نقد استدلال فوق می‎نویسد:

"درست است که خداوند به دلیل حکیم بودن، کار عبث و بیهوده انجام نمی دهد، اما چگونه می‎توان غرض او از آفرینش انسان را به روش عقلی کشف کرد و حتی آن را به همه انسانها تعمیم داد؟ لازمه منطقی حکمت الهی این است که از آفرینش هر موجودی هدفی داشته باشد، اما این هدف می‎تواند مصادیق بی شماری داشته باشد و نمی توان با دلیل عقلی و پیشینی، هدف (یا غرض) خداوند از آفرینش موجودی خاص (مثلا انسان) را کشف کرد."

در پاسخ به این شبهه گفته می‎شود:

نویسنده قبول کرده است که خداوند در خلقت هر موجودی هدف و غرضی دارد، و لذا از او سؤال می‎شود: هدف از خلقت موجودی همچون انسان آیا چیزی است که به کمال مرتبط است یا نه ؟