صفحه ۳۸۸

راحت طلبی خود آنان بود و این تبلیغات در کوفه نفوذ و تأثیر فراوان داشت [...]".همان.

5 - امام حسن (ع) در مسجد کوفه هنگام بسیج مردم برای جنگ، پس از اشاره به آیات جهاد و مقام آن در قرآن فرمود:

"... و شما ای مردم به آنچه دوست دارید نایل نخواهید شد مگر به وسیله پایداری و صبر برآنچه مکروه می‎دارید. شنیده ام که معاویه پس از اطلاع از تصمیم ما بر جنگ بدین سوی راه افتاده است. پس شما نیز به اردوگاهتان در "نخیله" درآیید - رحمت خدا برشما باد - تا با کمک و رأی همگان تصمیم بگیریم...".صلح الحسن، شیخ راضی آل یاسین، ص 100.

بنابراین نمی توان ادعای نویسنده را در مورد امام حسن (ع) که او را سازشکار و باعث ذلت مسلمانان معرفی نموده مطابق با واقعیت تاریخی دید.

عوامل تحمیل صلح مشروط به امام حسن (ع)

و اما عواملی که امام حسن (ع) را مجبور به ترک جنگ با معاویه و قبول صلح مشروط نمود اجمالا عبارت است از:

1 - عدم وحدت هدف و تفکر یکسان در لشکر امام (ع)؛ شیخ مفید معتقد است پیوستن خوارج به لشکر امام بدان جهت بود که آنها

ناوبری کتاب