صفحه ۳۶۹

اراده واختیار انجام دهد.البته بدیهی است فعل با این وصف لازم التحقق خواهد بود و با این همه اختیاری است؛ زیرا اگر اختیاری نباشد اراده خداوندی از مرادش تخلف می‎کند. (و ما تشاؤون الا أن یشاء الله رب العالمین).سوره تکویر، آیه 29.

و ثانیا - با صرف نظر از تعلق قضا و قدر به فعل اختیاری انسان، به نص صریح کتاب و سنت متواتره، خداوند در لوح محفوظ همه حوادث گذشته و آینده جهان را ثبت کرده است و هیچ گونه تغییری در آن راه ندارد و خود نیز به آنچه در آن است عالم است، آیا خنده دار نیست بگوییم که ثبت حوادث غیرقابل تغییر در لوح محفوظ و علم قبلی خداوند به آنها افعال انسان را جبری نمی کند، ولی اگر امام به برخی از آنها یا به همه آنها علم داشته باشد افعال اختیاری انسان و من جمله فعل قاتل امام جبری می‎شود؟..."رساله علم امام (ع)، محمدحسین طباطبایی.

موضوع سوم - علم ائمه (ع) و پاسخهای متفاوت آنان:

نویسنده در رابطه با انکار علم ائمه (ع) از منظر دیگری می‎گوید:

"اگر علم به ما کان و به ما یکون - گذشته و آینده - درست می‎بود جوابهایشان برای شیعیان مخلصشان متفاوت نمی بود".

در پاسخ به این شبهه گفته می‎شود:

ناوبری کتاب