صفحه ۲۲

حوادث طبیعی است؛ ب - قابل تعلیم و تعلم نیست؛ج - معارض ندارد (هیچ کس نمی تواند مثل آن را انجام دهد)؟"

نویسنده سه ویژگی فوق را مورد تردید قرار می‎دهد و در رابطه با ویژگی اول دو مطلب را ادعا می‎کند و می‎گوید:

"اما شما چگونه می‎توانید به وجود این خصوصیت در فعل مورد نظر پی ببرید؟ در اینجا دو مشکل حل ناشدنی وجود دارد: اول اینکه شما هیچگاه نمی توانید به همه قوانین و اسرار طبیعت علم پیدا کنید تا پس از آن قضاوت کنید که فلان کار شگفت انگیز در چارچوب قوانین طبیعت می‎گنجد یا نه ؟

دوم: اینکه اصولا دانش بشر نسبت به طبیعت، دانش تجربی و استقرائی و لذا غیر قطعی و غیر یقینی است. بنابراین وقتی با پدیده ای مواجه می‎شویم که با شناخت ما از طبیعت و قوانین آن ناسازگار است، با این شک و تردید مواجه می‎شویم که شاید آنچه ما پیش از این به عنوان قانون طبیعت می‎دانستیم، واقعا قانون طبیعت نبوده است.

از اینها گذشته، ما هنوز نسبت به بسیاری از استعدادها و توانایی های شگفت انگیز و اسرارآمیز انسان جاهلیم و لذا ممکن است در مواجهه با بسیاری از اعمال شگفت انگیز برخی انسانها به تبیین ماورائی روی آوریم."

ناوبری کتاب