صفحه ۸۱

جواب: هدایت از اموری است که هرگز با زور و خشونت ممکن نیست. اصولا امور اعتقادی و اخلاقی نه با زور محقق می‎شوند، و نه با آن از بین می‎روند. قرآن نیز در آیاتی به این حقیقت اشاره می‎کند؛ از جمله آیه شریفه (لا اکراه فی الدین ) سوره بقره (2)، آیه 256. که شامل سه مرحله دین یعنی مرحله اعتقاد، اخلاق و عمل می‎شود. هرچند شأن نزول آن مربوط است به چند جوانی که تغییر عقیده دادند و مسیحی شدند و پدرشان از پیامبر برای بازگرداندن آنان به اسلام استمداد نمود و این آیه نازل شد.المیزان، ج 2، ص 347.

و نیز آیه (أفأنت تکره الناس حتی یکونوا مؤمنین ) سوره یونس (10)، آیه 99. که این آیه شریفه نیز مربوط است به ایمان که شرط لازم برای هدایت یافتن است.

[دفاع، جایگاه خشونت ]

بلی جایگاه خشونت در اسلام فقط مقام دفاع از تجاوز و تهاجم به شخص یا به مقدسات دینی و ملی انسان به عنوان "آخر الدواء الکی" است، آن هم در حد ضرورت و نیاز. و از این جهت در بعضی آیات جهاد و قتال آمده است: (و لاتعتدوا) مانند آیه 190 سوره بقره: (و قاتلوا فی سبیل الله الذین یقاتلونکم و لاتعتدوا) و به همین مضمون است آیه 2 سوره مائده: (و لایجرمنکم شنئان قوم أن صدوکم عن المسجد الحرام ان تعتدوا.) در این آیات با این که مربوط به دشمنان اسلام است از

ناوبری کتاب