آیت‌الله منتظری

منسوب به شرع همچون تبعیض بین زن و مرد، مسلمان و غیرمسلمان در آزادی های مذهبی، در حقوق سیاسی، در دیات، در ارث، در ولایت، در قضاوت، در شهادت، در ازدواج و... نیست ؟

جواب: در این زمینه چند نکته قابل توجه است:

1 - در این که یکی از عوامل خشونت، تحقیر و تبعیض در حقوق انسانها می‎باشد، بحثی نیست؛ اما شما می‎دانید که تبعیض در حقوق که امری قبیح و نامشروع است مبتنی بر پیشینه و فرض ثبوت حقوق است، و ثبوت حق و خصوصیات آن با دیدگاههای مختلف که در منشاء پیدایش حق وجود دارد به لحاظ موارد، متفاوت است. برخی از مواردی که از باب نمونه ذکر کرده اید، از دیدی تبعیض و از نگاهی دیگر از مصادیق عدالت است. و ادعای تبعیض در آنها برای کسی که آنها را از مصادیق عدالت می‎داند، و برعکس، ادعای عادلانه بودن آنها برای کسی که به عادلانه بودن آن معتقد نیست، از قبیل مصادره به مطلوب و میان دعوا نرخ تعیین کردن است؛ و باید قبل از این، بحثی برون دینی و فیلسوفانه پیرامون منشاء واقعی پیدایش حق و تعیین آن به عمل آید. البته پس از ثبوت حقوق و مرز بندی آن، عدم تبعیض و اجرای عدالت نسبت به آن، عقلا و شرعا پسندیده و لازم است.

[اهمیت عدالت در اسلام ]

و از همین جهت اصل مهم "عدالت" در تمام عرصه های فردی و اجتماعی در قرآن کریم و تعالیم اسلامی، هم در مقام تشریع و هم