صفحه ۵۹

خانواده اعم از پرداخت نفقه زن و فرزندان، تهیه مسکن، و نیز پرداخت مهریه همسر، بر دوش مردان قرار داده شده است و با کشته شدن یا ناتوان شدن مرد، همسر و دیگر افراد تحت تکفل او نوعا با مشکلات اقتصادی مضاعفی روبرو خواهند شد، در حالی که چنین مسئولیت خطیری بر عهده زنان نیست، و اسلام هم بیشتر به اشتغال زن به امور خانه و تربیت فرزندان صالح و شوهرداری او که از اهم امور و دارای منزلتی رفیع است تمایل و عنایت دارد.

به علاوه همان طور که در بند "ج" گفته شد احتمال دارد مقدار دیات تعیین شده در روایات نظر به شرایط زمانی خاصی بوده که آن مقدار برای جبران خسارت کافی بوده یا ترمیم جنایت و آثار آن ممکن نبوده است، پس اگر زمانی جبران خسارت به بیش از مقدار دیه تعیین شده ممکن باشد پرداخت تمام هزینه بر عهده جانی می‎باشد و نفی ضرر و زیان نیز همین را اقتضا می‎نماید، همان گونه که ارش برای جبران خسارت وارده است که مقدار آن با کارشناسی متخصص متعهد مشخص می‎گردد، همان طور که در تعیین مقدار نقصی که بر بازو یا ران وارد می‎شود و موجب ارش است طریقی کارشناسی برای آن متناسب با زمان در برخی روایات ذکر شده است.وسائل الشیعة، ابواب دیات المنافع، باب 12، حدیث 1. یا در برخی دیگر تشخیص مقدار جراحت و ارش را به متخصص عادل واگذار نموده است.همان، ابواب دیات الشجاج و الجراح، باب 9، حدیث 1.

ناوبری کتاب