صفحه ۱۸

بر پایه آن تعیین شده اند؟ آیا عین انواع شش گانه موضوعیت دارد یا قیمت اجناس مورد نظر شارع مقدس بوده است ؟ماده 297 قانون مجازات اسلامی: "دیه قتل مرد مسلمان یکی از امور شش گانه ذیل است که قاتل در انتخاب هر یک از آنها مخیر می‎باشد و تلفیق آنها جایز: 1: یکصد شتر سالم و بدون عیب که خیلی لاغر نباشند. 2: دویست گاو سالم و بدون عیب که خیلی لاغر نباشند. 3: یک هزار گوسفند سالم و بدون عیب که خیلی لاغر نباشند. 4: دویست دست لباس سالم از حله های یمن. 5: یک هزار دینار مسکوک سالم و غیر مغشوش که هر دینار یک مثقال شرعی طلا به وزن 18 نخود است. 6: ده هزار درهم مسکوک سالم و غیر مغشوش که هر درهم به وزن ‏12/6 نخود نقره می‎باشد. تبصره: قیمت هریک از امور شش گانه در صورت تراضی طرفین یا تعذر همه آنها پرداخت می‎شود."

2 - با توجه به تفاوت فاحشی که در عصر حاضر از جهت ارزش ریالی میان امور شش گانه یاد شده به وجود آمده است، آیا بازگذاشتن دست جانی (قاتل) در انتخاب یکی از این شش چیز صحیح است ؟

برای روشن شدن موضوعات بالا موارد زیر قابل طرح هستند:

1 - مبدأ تاریخی جعل شتر به عنوان دیه و بررسی این موضوع که چه زمینه های اجتماعی و تاریخی باعث شده است که شتر مبنای اخذ دیه قرار گیرد؟

2 - بررسی نسبت مقادیر شش گانه دیات با یکدیگر و ریشه یابی تاریخی تعیین سایر مقادیر.

ناوبری کتاب