صفحه ۱۵۰

حال می‎توان گفت حکم رجم با این شرایط سخت و کمیاب آن نسبت به حکم "نگاه داشتن زن زناکار محصنه تا آخر عمر" آن هم به شکلی که کسی با او صحبت و تکلم نکند و کسی با او مجالست نداشته باشد خفیف تر خواهد بود.

البته حکم حبس زن زناکار در خانه تا آخر عمر که حکم منسوخ است نیز بعد از ثبوت زنا به اقرار و یا شهادت چند مرد عادل بوده است و از این جهت فرقی بین حکم منسوخ و حکم ناسخ وجود ندارد؛ فرقی که هست از این جهت است که در رجم اولا - اگر قبل از ارجاع به حاکم توبه کند توبه اش قبول است و حدی بر او جاری نمی شود. و ثانیا - زنا به اقرار ثابت گردیده، به محض این که سنگریزه اصابت کرد شخص مورد رجم می‎تواند فرار کند و اگر فرار کرد نباید برگردانده شود، زیرا حد او فقط رجم بود و با اولین سنگریزه که به او اصابت نمود، رجم صدق می‎کند؛ اما حکم نگاه داشتن در خانه، محدود نیست و تا آخر عمر است: (حتی یتوفاهن الموت ...) و لذا قابل ارفاق نبوده است. از این جهت حکم رجم نسبت به حکم سابق خفیف می‎باشد و می‎تواند مصداق "سبیل" باشد.

[شرایط احصان ]

شرایط احصان در طرفین که موجب رجم می‎شود عبارت است از:

1 - بالغ و عاقل بودن زن و شوهر.

2 - آزاد بودن یعنی برده نبودن آنان.

ناوبری کتاب