[عدم جواز استفاده از مجازات شدیدتر]
پرسش چهارم - در زمینه مجازات های تعزیری، مرحوم صاحب جواهر از صاحب کشف اللثام نقل میکند که هرگاه گناهکار با گونه های دیگری از کیفر تأدیب شود، روی آوردن به تازیانه و تنبیه بدنی دلیلی ندارد؛ مگر در موارد ویژه ای که در آنها نسبت به تنبیه بزهکار نصی وارد شده باشد.جواهرالکلام، ج 41، ص 448، داراحیاء التراث العربی. با توجه به این مسأله، در این گونه مجازات ها - اعم از این که نسبت به موردی نصی خاص وارد شده باشد یا خیر - اگر اصلاح و تأدیب گناهکار با مجازاتی خفیف تر ممکن باشد، آیا میتوان از مجازات شدیدتر استفاده نمود؟
جواب: تعزیر در لغت معمولا به "منع"، "رد"، "تأدیب" و "ملامت نمودن" معنا شده است، و این که در بعضی کتب لغت بر ضرب یا اشد ضرب تطبیق شده است از باب تعیین مصداق برای مفهوم منع، رد، تأدیب و مانند آن میباشد.
در روایات مربوطه نیز معمولا از ضرب و تازیانه سخن به میان آمده است؛ و لذا اکثر فقها تعزیر به غیر از تازیانه زدن بر مجرم را جایز نمی دانند. ولی به نظر اینجانب - همان گونه که در کتاب دراسات فی ولایة الفقیه، ج 2، ص 315 به بعد به تفصیل بحث شده است - ذکر تازیانه در روایات فوق از آن جهت بوده که تازیانه در آن روزگار رایج ترین و آسان ترین و شاید مؤثرترین وسیله جهت بازداشتن
.jpg)
