و در هر صورت این فقهای بزرگوار ما تصریح دارند که زمینهای موات از آن امام است و او میتواند با فروش و یا بخشش و مانند آن در آنها تصرف کند، و به ناچار خریدار یا کسی که به وی بخشیده شده در این صورت مالک رقبه آن میباشد.
ولی از سخنانشان استفاده میشود که احیا موجب ملکیت رقبه زمین نمی شود، و احیا کننده نمی تواند رقبه آن را بفروشد، بلکه فقط وی اولی به تصرف و احق بدان است و باید حق و حقوق آن را بپردازد، مگر اینکه آن را رها کند و به آبادانی آن نپردازد یا آنچه را دیگران از حقوق مالی میدهند ندهد. بله، شیخ در نهایه - همانگونه که خوانده شد - تصریح فرموده که وی میتواند همانگونه که در اراضی مفتوح عنوه گفته شده است، حق تصرف خود را بفروشد.
روایات مسأله
و اما روایات مسأله بدین صورت است:
1 - در وسایل، از کلینی، از محمد بن یحیی از احمد بن محمد بن عیسی، از ابن محبوب، از هشام بن سالم، از ابی خالد کابلی، از امام باقر(ع) روایت نموده که فرمود: در کتاب علی (ع) یافتیم که زمین برای خداست به هر یک از بندگانش که بخواهد به میراث میدهد و پایان کار برای پرهیزکاران است. من و اهلبیتم کسانی هستیم که زمین را به میراث میبریم و ما پرهیزکارانیم، و همه زمین برای ماست پس کسی که خواست زمینی از مسلمانان را احیا کند، آن را احیا کند و خراج آن را به امام از اهلبیت من بپردازد، و بهره هایی که از آن میبرد برای اوست، پس اگر آن را رها کرد یا تخریب کند و فردی از مسلمانان پس از وی آن را تصرف کند و زنده و آبادش سازد، وی از کسی که آن را رها کرده سزاوارتر است، و باید خراج آن را به امامی که از اهلبیت من است بپردازد و برای اوست آنچه از آن بهره ور میگردد، تا آنگاه که قائم اهلبیت من با شمشیر آشکار شود، که آن زمینها را در اختیار گیرد و غاصبان را از آن دور کند، همانگونه که
.jpg)
