صفحه ۴۲۷

طبقات اجتماع: یا نظام طبقاتی که در میان برخی ملل معهود بوده و هر صنفی از صنوف جامعه جایگاهی ویژه داشته که حق نداشته از رتبه خویش پا فراتر نهد. مقریزی در رساله اغاثة الامة ... در دولت ساسانیان طبقات اجتماع را به قرار ذیل نام برده است: 1 - روحانیان. 2 - جنگیان. 3 - مستخدمین ادارات. 4 - توده ملت. ولی اسلام چنین روشی را مردود می‎شمارد.

(معارف و معاریف - ج 7، ص 61)

طریقیت: از بحث های مطرح شده در "اماره" اینکه آیا "اماره" از باب سببیت حجت است یا طریقیت ؟ معنای طریقیت اماره این است که اماره تشریع شده تا ملکف را به واقع برساند که در صورت اصابه به واقع "منجز" خواهد بود، و در صورت تخلف از واقع و به خطا رفتن "معذر" است. به دیگر سخن، کار "اماره"بنابر طریقت "منجزیت و معذریت" است و مجعول در این فرض حکم وصفی است، نه تکلیفی و منظور از سببیت اماره این است که وقتی اماره بر امری اقامه شده خود اماره موجب حدوث مصلحتی در مؤدی "اماره" می‎شود، به گونه ای که در صورت خطاء شارع برای چنین شخصی طبق "اماره" حکم ظاهری جعل می‎کند و مجعول در این فرض حکم تکلیفی ظاهری است.

مثال: وقتی در خبر آمده "نماز جمعه واجب است" اگر در واقع نماز جمعه واجب نباشد، بر فرض چنین اماره ای و بنابر سببیت، شارع حکم ظاهری به عنوان وجوب نماز جمعه برای فردی که اماره برای او اقامه شد، جعل خواهد کرد، اما بنابر طریقیت اگر مکلف در روز جمعه به جای نماز ظهر جمعه بخواند، معذور است.

(فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول - ص 192)

طلایه: جاسوس لشکر که پیش و پس را نگه دارد. گروهی که پیش فرستند تا از دشمن واقف شود. پیش قراول.

(معارف و معاریف - ج 7، ص 87)

ناوبری کتاب