صفحه ۴۱۱

موهوماتی برخود تحریم می‎کردند.اما در عوض به هنگام کمبود غذا از گوشت آلوده مردار یا خون استفاده می‎کردند به آنها اعلام می‎کند که اینها برای شما حرام است نه آنها و این است معنی "حصر اضافی"

(تفسیر نمونه - ج 1، ص 583 - 582)

حقیقت شرعیه: به الفاظ و موضوعاتی گفته می‎شود که در شرع برای معانی خاص تعیین شده اند مانند نماز، روزه، حج، و نظائر آن و در واقع، شارع مقدس استعمال این الفاظ را به صورت حقیقی در معانی خاصی، قرار داده است.

(مبانی، ج 3، ص 489)

حکم تکلیفی و حکم وضعی: دو اصطلاح است در علم اصول فقه، حکم تکلیفی حکمی است که از سوی شارع مقدس برای انجام کار یا باز داشتن از کار و مباح دانستن چیزی صادر می‎شود که مجموع آن در پنج حکم تکلیفی که عبارتند از وجوب، حرمت، استحباب، کراهت و اباحه خلاصه می‎شود. حکم وضعی حکمی است که از ناحیه شارع، جعلی مستقل صورت نگرفته و اکثرا از احکام تکلیفی نشأت می‎گیرد. مانند پلیدی و نجاست بول که ناشی از حکم تکلیفی وجوب اجتناب از بول است و پاک و طاهر بودن آب که ناشی از حکم تکلیفی جواز نوشیدن آب است و صحت معامله که ناشی از حکم تکلیفی جواز تصرف خریدار و فروشنده در پول و جنس خرید و فروش شده است و...

(مبانی - ج 2، ص 335)

حکم فعلی: هرگاه مقتضی برای حکم موجود، شرایط نیز موجود، مانعی هم وجود نداشته باشد و حکم نیز انشا شده باشد و اراده جدی نیز به الزام تعلق گرفته باشد، حکم فعلی است.

(فرهنگ اصطلاحات اصول - جلد اول، ص 291)

ناوبری کتاب