صفحه ۴۰۹

علی (ع) بود پس رسول الله (ص) به او اشارت نمود و فرمود این است برادر من و وصی من بین شما سخنش را بشنوید و از او اطاعت کنید (تاریخ بغداد - ج 2، ص 62.) این حدیث به نام حدیث بدء الدعوة یا حدیث دار (چون در خانه رسول الله (ص) یا ابوطالب صادر گردیده) معروف است.

(دائرة المعارف تشیع - ج 6، ص 154)

حدیث مستفیض: بر پایه آنچه بزرگان دانش درایه و حدیث شناسی مانند شیخ حسین بن عبد الصمد عاملی و زین الدین شهید ثانی گفته اند. حدیث مستفیض آن روایت و حدیثی است که زنجیره سند و راویان آن افزون بر سه نفر باشد نام دیگر آن حدیث مشهور است. دانشمندان درایه در توضیح آن افزوده اند که روایتگران حدیث مستفیض در هیچ مقطع و مرحله زمانی نباید از تعداد یاد شده کمتر باشد. وجه تسمیه آن به مستفیض نیز از این جهت است که این واژه از ریشه فیض و فیضان است. و فیضان آب نیز فراوانی و وفور و بالا آمدن آن را گویند، حدیث مستفیض نیز آن روایت غیر متواری است که در میان خبرهای واحد رتبه و جایگاه ممتاز و بالایی دارد. آنچه گفته شد مفهوم حدیث مستفیض در اصطلاح شیعی است اما در اصطلاح سنی حدیث مشهور (مستفیض) آن حدیثی است که شیوع و شناخت آن ویژه متخصصین، دانشمندان و علما حدیث باشد و در میان آنها شهرت داشته باشد.

(مبانی - ج 4، ص 44)

حسن: حدیثی است که رجال سند تماما و در هر طبقه امامی مذهب و ممدوح باشد ولی تصریح بر عدالت هر یک از آنان نشده باشد و وجه نامیدن اینگونه روایات به حسن از آن جهت است که نسبت به راویان آن حسن ظن وجود دارد.

(مبانی - ج 6، ص 339)

حروریه: یکی از فرق پانزده گانه خوارج و پیروان نجدة بن عامر حنفی حروری

ناوبری کتاب